Vấn đề căn cốt bảo vệ Đảng từ sớm, từ xa

​Vừa qua, dư luận xã hội đặc biệt theo dõi, quan tâm về những vụ án liên quan đến tham nhũng, tiêu cực của một số cán bộ, đảng viên, trong đó có cán bộ chủ chốt ở các bộ, ngành, địa phương.

Nhiều người băn khoăn, trăn trở, tìm nguyên nhân vì sao lại xảy ra hiện trạng trên. Có nhiều lời giải cho các nguyên nhân khác nhau dẫn đến việc một số cán bộ, đảng viên tham nhũng, tiêu cực nhưng thiết nghĩ, nguyên nhân chủ yếu là do cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống.

Những nguy hại đến từ việc thiếu tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống

Thực tế cho thấy, phần đông cán bộ, đảng viên đều có nhận thức cao và tự giác tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, đóng góp thiết thực vào việc xây dựng tổ chức, cơ quan, đơn vị trong sạch vững mạnh. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận cán bộ, đảng viên buông thả việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống gây ra những nguy hại đối với Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Ngay từ nhiệm kỳ trước, Hội nghị Trung ương lần thứ tư khóa XII đã chỉ rõ: “Do bản thân những cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện; lập trường tư tưởng không vững vàng, hoang mang, dao động trước những tác động từ bên ngoài; sa vào chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, hẹp hòi, bị cám dỗ bởi các lợi ích vật chất, không làm tròn trách nhiệm, bổn phận của mình trước Đảng, trước dân".

Cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống biểu hiện ở việc xa rời các chuẩn mực đạo đức cách mạng; không tuân theo các nguyên tắc xây dựng đạo đức mới; không đáp ứng hoặc đáp ứng không đủ những yêu cầu về đạo đức, lối sống; thường có lối hành xử theo hướng cá nhân chủ nghĩa.

Hơn 9 thập niên trôi qua, Đảng ta đã có đội ngũ cán bộ, đảng viên kiên trung, sáng ngời về đạo đức được ghi danh vào trang sử vàng của dân tộc, được hậu thế đời đời thành kính, nhớ ơn. Tuy nhiên, vì xem nhẹ, lơ là việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống mà hiện có không ít cán bộ, đảng viên đã có những việc làm sai trái, bị loại ra khỏi hàng ngũ của Đảng, thậm chí vướng vào vòng lao lý. Họ không chỉ đánh mất đi phẩm giá của chính bản thân mà còn làm tổn thương niềm tin, tình cảm của Nhân dân đối với Đảng, đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên. Những người này đã không làm tròn trách nhiệm, bổn phận trước Đảng, trước Nhân dân.

Dễ nhận thấy rằng, cán bộ, đảng viên không quan tâm đến việc tự tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống sẽ dẫn đến thoái hóa, biến chất, làm tăng khả năng “tự diễn biến", “tự chuyển hóa"; dễ bị cuốn vào vòng xoáy của quyền lực, danh vọng; nảy sinh lòng ham muốn tột độ về vật chất, tiền tài, tìm mọi cách để kiếm lợi bất chính về mình.

Số cán bộ, đảng viên này thường có chí khí cách mạng kém, dần phai nhạt, xa rời thậm chí phản bội lại mục tiêu, lý tưởng cộng sản; trở thành đối tượng để các thế lực thù địch mua chuộc, lôi kéo, chống phá cách mạng từ bên trong. Nguy hại hơn, khi cán bộ, đảng viên có chức, có quyền lực trong tay sinh ra lạm quyền, lợi dụng chức vụ để mưu cầu, toan tính cho lợi ích cá nhân, có thể kéo bè, kết cách tạo ra những “nhóm lợi ích" để có hành vi tham nhũng, tiêu cực.

Theo số liệu của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng từ năm 2013 đến 2020, cả nước đã có hơn 1.900 vụ án tham nhũng bị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử; 131.000 đảng viên, trong đó có hơn 110 cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý (có 27 Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, 4 Ủy viên Bộ Chính trị, 30 sĩ quan cấp tướng thuộc lực lượng vũ trang) đã bị xử lý kỷ luật. Chỉ tính riêng năm 2021, cơ quan có thẩm quyền đã kỷ luật 618 đảng viên do tham nhũng, cố ý làm trái (tăng 132 so với năm 2020), trong đó có 32 trường hợp thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý. Những con số trên không chỉ khẳng định tính hiệu quả, quyết liệt công tác phòng chống nhũng, tiêu cực của Đảng ta mà còn cho thấy căn nguyên hành vi tham nhũng, tiêu cực là do thiếu tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên.

Đã là người “công bộc", “đày tớ" của Nhân dân thì bất luận trong hoàn cảnh nào, khó khăn đến mấy, thậm chí dù phải hy sinh đều phải đặt nhiệm vụ của cách mạng lên hết thảy, luôn đem lòng “chí công vô tư" mà đỗi đãi với người, với việc; hết lòng hết sức phục vụ Tổ quốc, phụng sự Nhân dân. Muốn vậy, đòi hỏi cán bộ, đảng viên phải xem trọng và thường xuyên nâng cao đạo đức, lối sống của chính bản thân mình.

Tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống phải tiến hành thường xuyên

Được Đảng, Nhà nước và Nhân dân tin tưởng, giao những nhiệm vụ quan trọng, mỗi cán bộ đảng viên phải xác định đó vừa là niềm vinh dự, tựu hào, vừa là trách nhiệm cao cả. Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, mỗi cán bộ, đảng viên phải luôn tự tu dưỡng đạo đức cách mạng thường xuyên, liên tục; phải bền bỉ, khổ luyện suốt đời bởi theo Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Đạo đức cách mạng không phải ở trên trời sa xuống, nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong". Trong Di chúc để lại cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta, Bác Hồ căn dặn: “Phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng; Phải thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch; Phải xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của Nhân dân".

Trong điều kiện Đảng duy nhất cầm quyền, nâng cao tính tự giác tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống có vai trò rất quan trọng đối với uy tín, năng lực của mỗi cán bộ, đảng viên, đối với sức mạnh của các cấp ủy, cơ quan, đoàn thể; góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của tổ chức, tập thể; bảo đảm Đảng ta xứng đáng với vị thế cầm quyền, là người lãnh đạo, người đày tớ thật sự trung thành của của Nhân dân.

Đảng và Nhân dân ta luôn kỳ vọng, đặt niềm tin rất lớn vào đội ngũ cán bộ, đảng viên; bởi lẽ, "cán bộ là gốc của mọi công việc, muôn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém". Trong các yếu tố cấu thành nên phẩm chất, năng lực của người cán bộ, đảng viên thì đạo đức được xem là gốc, là nền tảng.

Quy định 08-QĐi/TW ngày 25/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương đã quy định 8 nội dung mà cán bộ, đảng viên giữ chức vụ càng cao, càng phải gương mẫu “xây", trong đó có trách nhiệm “Không ngừng học tập, tu dưỡng, rèn luyện, trau dồi đạo đức cách mạng. Mẫu mực về đạo đức, lối sống. Thực sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; trung thực, giản dị, thẳng thắn, chân thành".

Trong cuốn sách “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam", Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng yêu cầu: “Nêu cao tinh thần tự giác, tu dưỡng rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên, chức vụ càng cao càng phải gương mẫu"; “mỗi cán bộ, đảng viên phải tự giác học tập, ra sức tu dưỡng, rèn luyện để không ngừng nâng cao trình độ nhận thức, trở thành những con người có văn hóa, có liêm sỉ".

Cán bộ, đảng viên dù ở vị trí công tác nào đều phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện để nâng cao uy tín trước Đảng, trước nhân dân, phải luôn nghiêm khắc với bản thân, tự phê bình nghiêm túc, chức vụ càng cao càng phải nêu gương về đạo đức, lối sống. Đây là phương thức để cán bộ, đảng viên làm tốt trách nhiệm, bổn phận của mình trước Đảng, Nhân dân; đồng thời, góp phần lan tỏa những giá trị đạo đức, lối sống tốt đẹp trong xã hội.

Trách nhiệm không của riêng ai

Việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống không chỉ là trách nhiệm riêng của mỗi cán bộ, đảng viên mà còn là trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong toàn hệ thống chính trị.

Theo đó, đề cao vai trò tự tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên cần phải phát huy vai trò của cả hệ thống chính trị. Các tổ chức trong hệ thống chính trị có tầm quan trọng đối với việc xây dựng và hoàn thiện chuẩn mực đạo đức của cán bộ, đảng viên, đồng thời, có vai trò phát hiện những biểu hiện thiếu tu dưỡng, rèn luyện đạo đức trong cán bộ, đảng viên để kịp thời phát hiện, nắn chỉnh, xử lý các biểu hiện lệch chuẩn về đạo đức, lối sống; mặt khác, thông qua các tổ chức kịp thời biểu dương, khen thưởng và nhân rộng những tấm gương điển hình về tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống để kích thích, khơi dậy tinh thần tu dưỡng, phấn đấu, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên trong tổ chức, cơ quan, đơn vị.

Đại hội XIII của Đảng nêu rõ: “Thực hiện có hiệu quả việc giám sát của các cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu và cán bộ chủ chốt". Các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội phải căn cứ vào các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thực hiện kiểm tra, giám sát trên tất cả các mặt; tiến hành kiểm tra, giám sát từ trên xuống, kiểm tra giám sát từ dưới lên và phát huy vai trò của Nhân dân kiểm soát cán bộ, đảng viên thực hiện tu dưỡng, rèn luyện với tinh thần “trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt".

Để giám sát có hiệu quả đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên, các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị cần nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện chuẩn mực đạo đức cách mạng phù hợp với tình hình thực tiễn và truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc làm cơ sở cho cán bộ, đảng viên tự giác tu dưỡng, rèn luyện, tự soi, tự sửa.

Trong điều kiện kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ, cần nâng cao khả năng dự báo, đề ra các chủ trương, biện pháp phát hiện, phòng ngừa, ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện vi phạm đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, góp phần bảo vệ Đảng từ sớm, từ xa./.

Chu Xuân Đại Thắng, Trường Sĩ quan Lục quân 2

Nguồn Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam