Tây Ninh sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, gắn với bảo vệ môi trường

Thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW, ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong thời gian qua tỉnh Tây Ninh ưu tiên phát triển hợp lý nguồn điện sử dụng năng lượng tái tạo đồng bộ với việc phát triển cơ sở hạ tầng lưới điện của tỉnh phù hợp với việc đấu nối giải tỏa công suất các dự án điện năng lượng tái tạo trên địa bàn tỉnh theo Quyết định số 500/QĐ-TTg ngày 15/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến 2050; tạo điều kiện thuận lợi cho ngành điện triển khai các khối lượng trong quy hoạch, kế hoạch phát triển điện lực đã được phê duyệt theo từng giai đoạn; đảm bảo cơ chế, chính sách thông thoáng nhằm thu hút đầu tư vào năng lượng tái tạo; sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả gắn với bảo vệ môi trường; khuyến khích đầu tư và sử dụng các công nghệ, trang thiết bị tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường.

Bã mía là nguồn nguyên liệu phát nhiệt - điện của Tập đoàn Thành Công (nguồn: Khánh An)

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Tây Ninh có các nguồn năng lượng tái tạo gồm 02 nhà máy thuỷ điện và 10 nhà máy điện năng lượng mặt trời với tổng công suất lắp đặt 1.183,432MW. Hệ thống lưới điện 220kV kết nối với các tỉnh lân cận như Bình Phước, Thành phố Hồ Chí Minh, Long An… . Hệ thống lưới điện 110kV trên địa bàn tỉnh đảm bảo tiêu chí N-1. Hiện trạng lưới điện trên địa bàn tỉnh đảm bảo cho việc cung cấp điện, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong giai đoạn hiện nay.

Tỉnh đã tập trung phát triển các nguồn cung năng lượng sơ cấp theo hướng tăng cường khả năng tự chủ, đa dạng hóa, bảo đảm tính hiệu quả, tin cậy và bền vững. Trên địa bàn tỉnh Tây Ninh có các nguồn năng lượng điện với tổng công suất 1.220,432MW, trong đó, năng lượng sinh khối có 01 nhà máy (Nhà máy điện sinh khối Bourbon) công suất lắp đặt 37MW, chiếm tỷ lệ 3,03%; 02 nhà máy thuỷ điện tổng công suất lắp đặt 3MW, chiếm tỷ lệ 0,24%; 10 nhà máy điện năng lượng mặt trời, tổng công suất lắp đặt 808MW và 4.252 hệ thống điện mặt trời mái nhà, tổng công suất lắp đặt 1.180,432 MW, chiếm tỷ lệ 96,72%.

Hàng năm, tỉnh phấn đấu tiết kiệm tối thiểu 2,0% tổng điện năng tiêu thụ trên địa bàn; triển khai Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, nhất là các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm. Giai đoạn 2021 – 2024, toàn tỉnh đã tiết kiệm được 537,2 triệu kWh điện, mỗi năm tiết kiệm 134,3 triệu kWh điện, đạt trung bình 2,33%/năm, vượt 0,33% so với kế hoạch đề ra.

Căn cứ các quy hoạch, kế hoạch phát triển điện lực đã được phê duyệt, tỉnh đã phối hợp với các Bộ, ngành triển khai có hiệu các dự án điện nhằm phát triển nhanh và bền vững ngành điện, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, sớm ban hành các cơ chế, chính sách, giá điện để triển khai đầu tư các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời sau khi các chính sách cũ không còn hiệu lực. Đồng thời, triển khai việc thực hiện lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ theo Nghị định 135/2024/NĐ-CP ngày 22/10/2024 của Chính phủ.

Việc thực thi chính sách bảo vệ môi trường ngành năng lượng gắn với mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững được tỉnh quan tâm. Trước khi triển khai các dự án điện mặt trời nối lưới (10 nhà máy điện mặt trời) trên địa bàn, tỉnh đã thực hiện đánh giá tác động môi trường đối với từng dự án; chủ đầu tư các dự án nhà máy điện mặt trời đều có hợp đồng cam kết thu gom về nơi sản suất xử lý khi các tấm pin mặt trời khi hết hạn sử dụng với nhà cung cấp. Hiện nay, hệ thống lưới điện trên địa bàn tỉnh tuy đảm bảo đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhưng tiến độ triển khai một số công trình điện do ngành điện làm chủ đầu tư còn chậm so với tiến độ quy hoạch, kế hoạch phát triển điện lực đã được phê duyệt.

Có thể khẳng định, việc thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua đã có nhiều đóng góp quan trọng vào kết quả phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Để tiếp tục nâng cao hiệu quả thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW trong thời gian tới, tỉnh hiện đang kiến nghị Bộ Công Thương trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt cập nhật bổ sung dự án nhà máy điện mặt trời Dầu Tiếng 5, công suất 450MW vào Kế hoạch thực hiện quy hoạch điện VIII (dự án đã được bổ sung vào quy hoạch điện VII điều chỉnh nhưng chưa được cập nhật vào quy hoạch điện VIII). Đồng thời tập trung triển khai một số giải pháp chủ yếu như:

Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các cấp uỷ đảng và cả hệ thống chính trị và Nhân dân về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của ngành năng lượng; nâng cao ý thức chấp hành và thực thi nghiêm túc các quy định pháp luật về năng lượng. Thực hiện tốt vai trò định hướng, xây dựng chính sách gắn với tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, hỗ trợ thực hiện. Phát huy quyền làm chủ của nhân dân; mở rộng sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội - nghề nghiệp, các đối tượng chịu tác động của chính sách vào quá trình xây dựng và giám sát thực hiện chiến lược, quy hoạch và chính sách phát triển năng lượng quốc gia.

Phát triển các nguồn cung năng lượng sơ cấp theo hướng tăng cường khả năng tự chủ, đa dạng hoá, bảo đảm tính hiệu quả, tin cậy và bền vững. Xây dựng các cơ chế, chính sách đột phá để khuyến khích và thúc đẩy phát triển mạnh mẽ các nguồn năng lượng tái tạo nhằm thay thế tối đa các nguồn năng lượng hoá thạch. Khuyến khích đầu tư xây dựng các nhà máy điện sử dụng rác thải đô thị, sinh khối và chất thải rắn đi đôi với công tác bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế tuần hoàn.

Phát triển nhanh và bền vững các nguồn phát điện với cơ cấu và phân bố hợp lý, bảo đảm an toàn, tin cậy, ổn định theo hướng đa dạng hoá, chú trọng nâng cao hệ số công suất khả dụng và có dự phòng công suất phù hợp; đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi trường sinh thái. Đầu tư hiện đại hoá ngành điện từ khâu sản xuất, truyền tải đến phân phối đáp ứng yêu cầu phát triển của thị trường điện, có khả năng tích hợp quy mô lớn nguồn năng lượng tái tạo; nâng cao khả năng bảo đảm an ninh mạng lưới điện và chất lượng dịch vụ điện.

Triển khai áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn bắt buộc kèm theo chế tài về sử dụng hiệu quả năng lượng đối với những lĩnh vực, ngành và sản phẩm có mức tiêu thụ năng lượng cao. Có chính sách khuyến khích các hộ tiêu thụ sử dụng năng lượng sạch, tái tạo, nhất là trong công nghiệp và giao thông; thúc đẩy phát triển các phương tiện giao thông sử dụng điện năng phù hợp với xu thế chung trên thế giới.

Thực thi chính sách bảo vệ môi trường ngành năng lượng gắn với mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững. Tăng cường phòng ngừa, kiểm soát các đối tượng có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao; xử lý nghiêm các vi phạm về an toàn môi trường theo quy định của pháp luật. Thông tin tuyên truyền kịp thời và đầy đủ về công tác bảo vệ môi trường trong ngành năng lượng.

Thanh Thanh