Kỷ niệm 92 năm ngành tuyên giáo của Đảng (01/8/1930 – 01/8/2022): Đổi mới phương thức công tác tư tưởng theo hướng chủ động, thiết thực, kịp thời và hiệu quả

​

PGS-TS Đào Duy Quát - nguyên Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương (nay là Ban Tuyên giáo Trung ương). Ảnh: T.Vương

Phương hướng nhiệm vụ công tác tư tưởng trong thời kỳ phát triển mới của đất nước được Văn kiện Đại hội Đảng XIII xác định: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung và phương thức công tác tư tưởng theo hướng chủ động, thiết thực, kịp thời và hiệu quả". Vì sao chúng ta phải đổi mới mạnh mẽ phương thức công tác tư tưởng, thưa ông?

- Trước hết, phải khẳng định, tình hình mới, nhiệm vụ chính trị trong thời kỳ phát triển mới đòi hỏi chúng ta phải đổi mới mạnh mẽ cả nội dung và phương thức công tác tư tưởng. Gần hai năm sau Đại hội XIII, tình hình và cục diện thế giới, khu vực và trong nước đang diễn ra như dự báo của Đảng ta trong Đại hội XIII: “Thế giới đang trải qua những biến động to lớn, diễn biến rất nhanh chóng, phức tạp khó dự báo".

Nhìn chung tình hình, bối cảnh, cục diện thế giới, khu vực diễn biến theo hướng phức tạp hơn, thách thức gay gắt hơn. Hòa bình, hợp tác phát triển vẫn là xu thế lớn. Tuy nhiên trong những năm gần đây, trong xu hướng vừa hợp tác, vừa cạnh tranh thì mặt cạnh tranh dẫn tới nguy cơ xung đột và xung đột đang gia tăng đáng kể.

Tình hình trong nước sau 35 năm đổi mới, thế và lực, sức mạnh tổng hợp quốc gia uy tín quốc tế, niềm tin của nhân dân ngày càng được nâng cao, tạo ra những tiền đề quan trọng để xây dựng phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

Bốn nguy cơ mà Đảng ta đã chỉ ra đến nay vẫn còn tồn tại, có mặt gay gắt, phức tạp hơn trên cả bốn nguy cơ. 

Do vậy, chỉ có nhìn thẳng vào sự thật, nói đúng sự thật thì hoạt động nghiên cứu lý luận tổng kết thực tiễn mới đánh giá đúng tình hình, nhận thức được bản chất của sự vật, hiện tượng, mới nắm được quy luật vận động của xã hội, mới tổng kết được thực tiễn cách mạng nhằm xây dựng hệ thống quan điểm lý luận và xây dựng các luận cứ khoa học cho việc hình thành cương lĩnh, đường lối chính sách; đấu tranh phản bác các trào lưu tư tưởng sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng, bảo vệ cương lĩnh đường lối của Đảng.

Điều đó đặt ra những yêu cầu về tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung và phương thức công tác tư tưởng theo hướng chủ động, thiết thực, kịp thời và hiệu quả để phát triển đất nước.

Quả thực “chỉ có nhìn thẳng vào sự thật mới đánh giá đúng sự thật". Ông có thể nêu rõ trọng trách của công tác tư tưởng đối với Đảng ta? 

- Đúng vậy! Chỉ nhìn thẳng vào sự thật, nói đúng sự thật chúng ta mới kịp thời nắm bắt, đánh giá đúng thực trạng tư tưởng của cán bộ Đảng viên và nhân dân chúng ta mới xác định được các giải pháp hiệu quả để truyền bá hệ tư tưởng, truyền bá cương lĩnh, đường lối, xây dựng thế giới quan, xây dựng niềm tin và cổ vũ cán bộ Đảng viên và nhân dân tự giác tích cực thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị.

Đối với Đảng ta, công tác tư tưởng là bộ phận cấu thành rất quan trọng trong toàn bộ hoạt động lãnh đạo cách mạng của mình. Công tác tư tưởng có trọng trách trực tiếp xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức. 

Cổ vũ động viên tính tích cực, tự giác sáng tạo của các cán bộ đảng viên và nhân dân trong sự nghiệp xây dựng thành công và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. 

Thưa ông, vậy việc đổi mới phương thức công tác tư tưởng phải được thực hiện như thế nào?

- Đổi mới phương thức công tác tư tưởng gắn liền với mở rộng hoàn thiện dân chủ trực tiếp ở cơ sở thực hiện có hiệu quả: Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng; Với công tác tư tưởng phải tập trung thực hiện có hiệu quả quyền được thông tin, tăng cường đối thoại, tăng cường công khai minh bạch.

 Để đổi mới phương thức công tác tư tưởng, trước hết cần kiện toàn các thiết chế đào tạo các cán bộ nghiên cứu lý luận, các cán bộ tuyên truyền, cổ động, các nhà văn hóa, nhà báo, văn nghệ sĩ đương chức gắn với việc bổ sung hoàn thiện chương trình đào tạo và phương thức đào tạo những cán bộ tư tưởng trong thời kỳ mới.

Quan niệm về đổi mới phương thức công tác tư tưởng cũng cần lưu ý rằng, đổi mới ở đây không phải là sự phủ định sạch trơn toàn bộ phương thức đang vận hành. Đây là sự phủ định biện chứng. Vì cuộc sống liên tục vận động, đối tượng công tác tư tưởng cũng không ngừng vận động phát triển, cho nên chúng ta phải đổi mới các phương pháp tiến hành các hoạt động tư tưởng để đạt mục đích đề ra.

Trong phương thức công tác tư tưởng đang vận hành có những phương pháp, hình thức, phương tiện hoạt động tốt, có hiệu quả cao, ta phải tiếp tục hoàn thiện và phát huy, có phương pháp, hình thức nào vẫn đúng nhưng ta làm sai thì ta phải kiên quyết sửa sai làm lại cho đúng, hiệu quả...

Đổi mới phương thức công tác tư tưởng là phải có phủ định, có kế thừa, có sửa sai, có bổ sung, có phát triển sáng tạo để chúng ta hoàn thiện phương thức công tác tư tưởng mới góp phần thực sự nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng trong thời kỳ mới.

Xin cảm ơn PGS-TS Đào Duy Quát!

Nguồn Báo điện tử Lao Động